1740 dolaylarında, Philipp Franz Gudenus tarafından resmedilen ve Johann Gottfried Thelott tarafından gravürize edilen ‘Üsküdar, Dolmabahçe ve Tophane manzarası’ başlıklı İstanbul’un orijinal el boyaması folyo gravür.

‘Üsküdar, Dolmabahçe ve Tophane Manzarası, Konstantinopolis”

VUË DE TERS=HANA ET KASSIM=PACHA, FAUXBOURGS DE CONSTANTINOPLE ET DE LEURS ENVIRONS SITUÉS À L`ORIENT DE LA VILLE PRINCIPALE

Çok nadir, 32,5 x 44 cm.

İsveç Kraliyet Kütüphanesi’nde haritalar ve el yazmaları koleksiyonunda, ancak 1963 yılında gün yüzüne çıkarılan bir 18. yüzyıl İstanbul panoraması. 3.74 m uzunluğunda ve 30 cm yüksekliğinde, 10 folyodan oluşan, surlarla çevrili Osmanlı başkentinin Asya kıyısındaki Üsküdar (Scutari) ve Pera’dan Galata’nın yamaçlarının resmedildiği panoramadır.

Optik gravür, kağıt üzerine basılı…

Kondisyon: Kondisyon: 6/10 (Gravürde kağıdın yaşına bağlı lekeler bulunmaktadır.)

Değerlendirme notu:

Panoramanın-sanatçının bakış açısından çizildiği konum; klasik İsveç Sarayı tarzında inşa edilmiş olan İsveç büyükelçiliği ikametgahının çatısıdır. 11 Ağustos 1740 – 4 Mayıs 1741 tarihleri arasında Avusturya büyükelçiliğinde görevli askeri ressam olarak İstanbul’da bulunmuş olan Philipp Franz Gudenus’un 14 Şubat 1741 tarihli notlarında, İsveç büyükelçiliği ikametgahına yaptığı ziyaretlerden, Büyükelçilik residans çatısından, muhtemelen bu tarihler arasında bir dönemde çizildiği ileri sürülmektedir.

Ana görünümün doğusunda yer imlemede kullanılan rakamlardan örnekler;

  1. Kız Kulesi
  2. İmparatorluk dökümhanesinin bulunduğu Tophane yakınlarında bulunan ağaçlar tarafından kapanmış geniş bir Mezarlık
  3. Eski bir İmparatorluk Sarayı; Kremesi -Kiacheque, Roage Köşkü
  4. Tophane Camii.

İsveç Kraliyet Kütüphanesi’nde haritalar ve el yazmaları koleksiyonunda, ancak 1963 yılında gün yüzüne çıkarılan bir 18. yüzyıl İstanbul panoraması. 3.74m uzunluğunda ve 30 cm yüksekliğinde, 10 folyodan oluşan, surlarla çevrili Osmanlı başkentinin Asya kıyısındaki Üsküdar (Scutari) ve Pera’dan Galata’nın yamaçlarının resmedildiği panoramadır. Panoramada yer alan gravürler hakkındaki genel bilgi, bizzat çalışmanın kendisinde bulunabilir: elle boyanmış gravürler, tüm başlıklar benzeri bir düzenle ancak farklı kişilerin elinden çıkmıştır.

Referans: Maximilian HARTMUTH, www. univie.ac.at/iefn 2012 JAHRGANG 23 • HEFT 1 + 2